नगर सहयाद्री टीम-
सतत ची हाडे दुखणे,पाठदुखी आणि हाडे कमकुवत होण्याला ऑस्टिओपोरोसिस म्हणतात. या स्थितीत, हाडांच्या वस्तुमान घनता (BMD) कमी होते, ज्यामुळे हाडांच्या फ्रॅक्चरचा धोका वाढतो. बीएमडी नुकसानाची पहिली पातळी ‘ऑस्टियोपेनिया’ म्हणून ओळखली जाते. वेळेवर निदान आणि उपचार न केल्यास ऑस्टिओपोरोसिसचा धोका वाढतो.
ऑस्टिओपोरोसिस ५० वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या महिलांमध्ये अधिक प्रमाणात अढळतो. रजोनिवृत्तीनंतर, शरीरातील इस्ट्रोजेनची पातळी कमी झाल्यामुळे बीएमडी झपाट्याने कमी होते. बदलती जीवनशैली, खाण्यापिण्याच्या चुकीच्या सवयी, आनुवंशिकता तसेच व्यायामाचा अभाव हे ऑस्टिओपोरोसिस होण्याचे प्रमुख घटक आहेत.
ऑस्टियोपोरोसिसची कारणे
सामान्य हाड प्रथिने, कोलेजन आणि कॅल्शियमपासून बनलेले असते. जेव्हा हाडे त्यांची घनता गमावतात आणि अनैसर्गिकरीत्या कमकुवत, सच्छिद्र बनतात, तेव्हा ते अधिक सहजपणे संकुचित होतात, ज्यामुळे त्यांना क्रॅक होण्याची शक्यता वाढते (जसे की हिप फ्रॅक्चर) किंवा पाठीचा कणा फ्रॅक्चर. BMD मध्ये तोटा अनेक स्तरांवर सुरू होतो. बीएमडीमधील नुकसानाची पहिली पातळी ‘ऑस्टियोपेनिया’ म्हणून ओळखली जाते. त्यावर उपचार न केल्यास ऑस्टिओपोरोसिस होतो.
ऑस्टियोपोरोसिसची लक्षणे
पाठदुखी: ऑस्टिओपोरोसिसमध्ये पाठदुखी हे सहसा मणक्याच्या फ्रॅक्चरमुळे होते. त्यामुळे खूप तीव्र वेदना होतात. याचे कारण म्हणजे पाठीचा तुटलेला कशेरुका पाठीच्या कण्यापासून पसरलेल्या मज्जातंतूंना रेडियल पद्धतीने पिंच करतो.
हाडांचे फ्रॅक्चर: ऑस्टियोपोरोसिसमुळे होणारे सर्वात सामान्य लक्षणांपैकी एक हाड फ्रॅक्चर आहे. यामध्ये, हाडे इतकी कमकुवत किंवा ठिसूळ होतात की फ्रॅक्चरचा धोका लक्षणीय वाढतो.
वाकलेली मुद्रा: काही प्रकरणांमध्ये, ऑस्टियोपोरोसिसमुळे पाठीच्या कण्यातील फ्रॅक्चरमुळे पाठीचा वरचा भाग पुढे वाकतो.